معرفی کتاب مدارك تحرير الوسيلة- كتاب الزكاة و الخمس

معرفى اجمالى‌

« مدارك تحرير الوسيلة: كتاب الزكاة والخمس» تأليف آيت الله مرتضى بنى فضل، به موضوع زكات و خمس به شيوه فقه استدلالى پرداخته و براى اولين بار توسط مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى تحقيق و چاپ و به زبان منتشر شد.

در پايان كتاب فهرست مطالب و در پاورقى آدرس آيات، روايات و منابع ارائه شده است. نگارنده روايات را از نظر متنى و سندى مورد بررسى قرار داده است.

 

انگيزه تأليف‌

اهميت كتاب تحرير الوسيله امام خمينى از جهت جامعيت ابواب فقهى و مشتمل بودن بر اكثر ابواب فقه از اجتهاد و تقليد تا ديات و وجود مسائل مستحدثه در آن، مؤلف آن را بر آن داشته تا آن را ملاك و متن اصلى براى تحقيق خودقرار دهد.

 

ساختار‌

در ابتدا صفحه متن تحريرالوسيله‌و ذيل آن شرح مطالب مرتبط با هر موضوعو مدارك آن ارائه شده است.

نگارنده، كتاب زكات را در دو مقصد و زير مجموعه‌هاى هر بحث را با عنوان:« القول» و« المطلب»، آورده و در كتاب خمس هم زيرمجموعه‌هاى خمس را با« القول» و گاهى نظرات خويش را با« أقول» ذكر كرده است.

 

گزارش محتوا‌

پس از ذكر يك مقدمه كوتاه كه در آن به اهميت كتاب تحريرالوسيله اشاره دارد، در كتابالزكاه به بحث در باره كسى كه زكات بر او واجب ميشود و مالى كه زكات به آن تعلق ميگيرد، پرداخته شده است.

در ادامه موارد وجوب زكات در سه فصل شامل:

1. چارپايان: در آن نصاب حيواناتى مانند شتر و گوسفند را ذكر كرده است.

2. زكات نقدين( طلا و نقره).

3. زكات غلات: در آن نيز نصاب گندم، جو و غلات ديگر بيان شده است.

پس از آن زكات فطره به عنوان زكات بدنها، مطرح شده و شرايط كسانى كه بر آنها فطريه واجب است، اجناسى كه مى‌توان فطريه داد، و وقت وجوب و مصرف آن ذكر شده است.

در كتاب الخمس مؤلف هفت موردى كه خمس بر آنها واجب شده را ذكر كرده و گفتارى در تقسيم خمس و مستحقين آن و گفتارى در انفال ارائه نموده است.

منابع: 

مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، نرم افزار جامع فقه اهل البیت (نسخه2)، بخش اطلاعات جانبی (کتابشناسی).